ขิง

ขิงสดที่นำมาทำเป็น เครื่องแกง ตราแม่น้อย นั้นต้องแก่จัด

ขิง(Ginger) เป็นพืชล้มลุก ตระกูลเดียวกันกับขมิ้น และกระวาน มีเหง้าใต้ดิน เปลือกนอกสีน้ำตาลแกมเหลือง เนื้อในสีนวลมีกลิ่นหอมเฉพาะ ต้นขิงเมื่อเจริญเติบโตเต็มที่จะสูง 1 เมตร และสามารถขุดเหง้าขึ้นมาได้เมื่อลำต้นของมันเหี่ยวแห้งหรือตายลง

ขิงมีฤทธิ์อุ่น ช่วยขับเหงื่อ ไล่ความเย็น ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยให้เจริญอาหาร และทำให้ร่างกายอบอุ่น ในทางยานิยมใช้ขิงแก่ เพราะขิงยิ่งแก่จะยิ่งเผ็ดร้อนและมีใยอาหารมาก

ขิงสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวางทั้งในแง่สมุนไพร และ เครื่องเทศ ขิงเป็นสมุนไพรที่สามารถใช้ทำอาหารและมีสรรพคุณในการรักษาโรค ซึ่งเราสามารถนำขิงมาประกอบอาหารได้ทั้งคาว และหวาน

ในแง่ของตำรับอาหารล้านนานั้นนิยมใช้ขิงในการประกอบอาหารจากสองส่วนคือ ส่วนของใบ เพื่อให้กลิ่นหอม เช่น ยำหน่อไม้ ต้องใส่ใบขิงซอยละเอียดเข้าไปด้วย  และส่วนที่สองคือ เหง้า ที่สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลายเช่น แกงฮังเล เป็นต้น และแน่นอนว่า ผลิตภัณฑ์น้ำพริก ตราแม่น้อย หลายชนิดก็จะมีขิงเป็นส่วนประกอบสำคัญอีกด้วย ซึ่งเราจะเน้นการใช้ขิงพันธุ์พื้นเมืองซึ่งมีขนาดหัวเล็กกว่า แต่ให้ทั้งความเผ็ด และ ความหอม ที่มากกว่าการใช้ขิงหยวก ซึ่งเป็นขิงที่ให้เนื้อ ซึ่งเหมาะสำหรับนำไปทำเป็นขิงดองมากกว่าส่วนผสมของเครื่องแกง